Konferencë Ndërkombëtare Ndërdisiplinore (8 dhe 9 nëntor)

Leximet e Iluminizmit në Europën Lindore. 

Organizuar nga : Qendra e Studimeve Albanologjike, Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë, Departamenti i Studimeve Letrare.

Prezantimi i Konferencës : Në botën e sotme, idetë qarkullojnë lirisht; një modernitet i marrë që prej shekullit të 18-të me lëvizjen Iluministe, lëvizje që u përqafua në Shqipëri nga Lëvizja Kombëtare e Rilindjes. Veprat e mendjes, qofshin letrare, filozofike apo artistike nuk ndalen prej kufijve, por me gjithë entuziazmin që ngjall ky fakt mbetet problemi i pritjes dhe pritshmërisë së këtyre veprave në kohë dhe vende të ndryshme; veprat e iluminizmit janë të lexuara dhe të interpretuara në letrat shqipe, lexime dhe interpretime të ndryshme në kohë të ndryshme; dimë që Kontrata Sociale dhe Emili janë lidhur ngushtë me shumë shprehje politike, shoqërore, kulturore, sidomos gjatë periudhës së komunizmit të vendosur në këto vende. Rousseau-i dhe autorë të tjerë iluministë janë të pranishëm që nga shekulli i XIX-të në shume vende të Europës Lindore, si Poloni, Bullgari, Shqipëri, në planin pedagogjik, filozofik e letrar dhe, në një analizë të pritjes e të leximeve të veprës së tyre në këto vende, nuk mund të injorojmë veçorinë specifike e vështirësinë reale që përfaqëson secila kulturë si univers kuptimesh, i devijuar edhe prej historisë.

Konferenca që organizojmë mund të prezantohet në një formë dhe përmbajtje me objekt të dyfishtë: Shtrirja në aspektin teorik, historik dhe politik të përkthimit të veprave të iluminizmit francez në vendet e lindjes dhe pritja, ndikimi e interpretimi i teksteve të tyre në letërsitë e këtyre vendeve në periudha dhe sisteme politike të ndryshme; për një analizë dhe histori të mendimit iluminist në letërsitë e vendeve të lindjes.

Në këtë kontekst problematika e ngritur synon të sjellë vështrime dhe të vërtetojë hipoteza të reja, jo vetëm në fushën e teorive të përkthimit si “guri i këndit” për teoritë e letërsisë, por edhe të zgjerojë perspektivën e njohjes mbi ndikimin, pritjen dhe manipulimin e veprave të autorëve iluministë: Rousseau-i, Diderot-i, Montesquieu-ja.

Njësimin e kësaj konference për kontekstin e studimit shqiptar, e realizojnë tri parimet themelore epistemologjike të saj dhe tri problematikat që ajo nge: Në një plan të parë ngrihet hipoteza e ndikimit, përkimit, dhe pritjes së autorëve iluministë tek autorët dhe interpretuesit e historisë së letërsisë shqipe në periudhën e Realizmit socialist. Studimet mbi Realizmin Socialist në periudhën e rënies së tij janë të pakta dhe në kundërti me ç’mendohet, vëzhgimi i tij mbi filozofët e iluminizmit francez është përdorur për propagandën politike të kohës brenda arsyes së saj praktike. Në një pikë të dytë shfaqet një interes empirik për përkufizimin e ideve, koncepteve të përdorura por edhe formave të përdorimit nëpërmjet manipulimit të teksteve të ndryshme të këtyre autorëve në letrat shqipe. Në një pikë të tretë mendohet të trajtohen burimet e këtyre ndikimeve, si edhe përdorimet e keqpërdorimet e tyre.

Les Lectures des Lumières dans l’Europe de l’Est.

8 et 9 novembre 2012

Organisé par : Le Centre National des études albanologiques, Institut de la Littérature et de la Linguistique. Département des études Littéraires.

Présentation : Dans le monde contemporain, les idées circulent librement : cette liberté est une conquête de la modernité issue des Lumières. Les œuvres de l’esprit, qu’il s’agisse de la littérature, de la philosophie, de la musique comme de l’art en général ne peuvent être arrêtées par les frontières. Au-delà de l’éblouissement que provoque ce constat, reste une question: comment les idées et les représentations peuvent-elles effectivement circuler lorsque le passage d’une société à l’autre nécessite une transposition ? Cet impératif de réception (ou même de réceptivité) du message se manifeste de différentes manières, à partir à la fois, des caractéristiques de la société d’origine et de celles de la société d’accueil.

Les œuvres des Lumières ont été connues dans les pays de l‘Est et lues différemment dans des époques différentes ; on sait que le Contrat Social et l’émile sont mêlés intimement à nombre d’expressions politiques, sociales, culturelles, notamment pendant le communisme établi dans ces pays. Rousseau reste présent depuis le XIX ^ème siècle dans différents pays de l’Europe de l’Est, -la Pologne, la Bulgarie, l’Albanie,- sur le plan pédagogique, philosophique et littéraire; pour autant, dans une analyse de la réception de l’œuvre de Rousseau et des lectures faites dans ces pays, il ne faut pas méconnaître la spécificité et la réelle difficulté que représente chaque culture comme univers de sens, qui nécessite un détour par l’histoire.

Le colloque que nous proposons tente d’examiner la lecture de Rousseau dans l’Europe de l’Est, les différentes réceptions de ses textes, son influence et ses relations entretenues dans tous les domaines, de la fin du dix neuvième siècle jusqu'à nos jours.

Gjuhët e konferencës: shqip, frëngjisht, anglisht.

Les langues du colloque: francais, anglais, albanais.

Propositions du colloque a adresser a erionatartari@gmail.com jusqu`au 20 juillet 2012.